เพราะศิลปะไม่ได้เป็นของเพศใด และความหลากหลายคือความงามในศิลปะ LGBTQIA+
ในช่วงเวลาของเดือนแห่งการเฉลิมฉลอง Pride Month เดือนแห่งความภาคภูมิใจของความหลากหลายทางเพศ เราได้มีโอกาสพูดคุยกับบุคคลที่มีหลากหลายบทบาทและความสามารถ เป็นทั้ง คิวเรเตอร์ ศิลปิน นักเล่าเรื่อง นักเขียน และอาจารย์สอนวาดภาพนู้ด ผู้อยู่ทั้งเบื้องหน้าและเบื้องหลังของนิทรรศการที่เกี่ยวกับ LGBTQIA+ หลายต่อหลายนิทรรศการที่จัดขึ้นในเดือนนี้ ได้แก่ นิทรรศการกลุ่ม Blossom Bodies ที่คุณโอ๊ต-พัฒน์พงศ์ มณเฑียร ทำหน้าที่เป็นคิวเรเตอร์หลัก ที่โรงแรม Avani+ Riverside Bangkok ที่รวบรวมศิลปิน LGBTQIA+ ที่มากฝีมือและเป็นที่รู้จักไว้มากถึง 12 คนในนิทรรศการ และคุณโอ๊ตยังเป็นส่วนหนึ่งในการแสดงงานและคัดเลือกผลงานบางส่วนของนิทรรศการ DiversCity ที่ย่านกลางเมืองอย่าง Siam Center นอกจากนี้ยังเป็นคิวเรเตอร์ให้นิทรรศการภาพถ่าย "BoyxTherapy" ร่วมกับศิลปินคุณเมล Shotbyly ที่ซาวน่าเกย์ชื่อดังอย่าง KRUBB Bangkok และ Solo exhibition ที่สุดวาบหวิวของคุณโอ๊ตเอง ที่ชื่อว่า Playroom: Sexihibition ที่ Pulse CBD เรียกได้ว่าแทบจะอัดแน่นกันทั้งเดือนมิถุนายนนี้ยาวไปถึงเดือนหน้ากันเลย
คุณโอ๊ตเล่าถึงนิทรรศการ Blossom Bodies ที่นำเสนอผลงานของ ศิลปิน LGBTQIA+ ชาวไทยมากฝีมือทั้ง 12 คน ที่มีแนวคิดพัฒนาต่อยอดมาจากงานของคุณโอ๊ตเอง ซึ่งทำงานเกี่ยวกับเรือนร่าง เพศสภาพ เพื่อเป็นส่วนหนึ่งในการคัดสรรผลงานมาจัดแสดง เพื่อตั้งคำถามกับรากความคิดที่ว่า "พระเจ้าสร้างคนมามีแค่เพศชายและหญิง" โดยการนำเสนอศิลปะที่พูดถึงความหลากหลาย เลือกใช้ดอกไม้เป็นสัญญะหลัก เปรียบเปรยการเบ่งบานที่มัน beyond binary ทั้งในธรรมชาติและในมนุษย์ โดยได้คัดเลือกศิลปินที่พูดถึงการเบ่งบานและเรือนร่างอย่างตรงไปตรงมา
อย่างชุดภาพ "Love Blossom" โดยคุณปุย สุรชัย แสงสุวรรณ ช่างภาพชื่อดังที่ผสมภาพ nude body เข้ากับ still life ดอกไม้ ไปจนถึงงานที่ abstract กว่า เช่น งานผ้าถัก interknit ของ อาจารย์ ฐากร ถาวรโชติวงศ์ และงานเพนท์ติ้งกึ่งประติมากรรมของ คุณ ซีเฟียร์ ชญานิษฐ์ ม่วงไทย ที่สื่อถึงการอยู่ร่วมกันของหลากหลายสีสันอย่างลงตัว
นอกจากนี้ เนื่องจากพื้นที่จัดแสดงนั้นไม่ใช่ผนังขาวแบบหอศิลป์ทั่วไป แต่เป็นส่วนต่างๆของโรงแรม Avani+ Riverside Bangkok งานที่จัดแสดงนั้นต้องสามารถทำงานกับพื้นที่ที่คนพลุกพล่านได้ อาทิ การแปลงานจัดดอกไม้ของ คุณบอล นรภัทร ศักดิ์อาธรทรัพย์ ไปเป็นเครื่องดื่มที่ร้าน SEEN การนำเอางานประติมากรรมหมุนได้ชิ้นใหญ่ของคุณอัง วิพุธ อัศวเวทวุฒิ ไปวางตรงโซนพลาซ่าให้เด็ก ๆ เล่นและถ่ายรูปได้ งานของคุณกฤตณัฐชา (คริสตัล) และ คุณบุรินทร์ พันธ์มา ที่เลือกให้จัดแสดงในห้องน้ำ ชาย/หญิง เพื่อตั้งคำถามกับอคติทางเพศที่ครอบคลุมพื้นที่นั้นอยู่ ฯลฯ
นอกจากนี้อีกประเด็นที่สำคัญของงานครั้งนี้คือ ความต้องการให้พื้นที่กับศิลปิน LGBTQIA+ รุ่นใหม่ๆ เพื่อให้ศิลปินรู้สึกว่าเมื่อแสดงตัวเป็นเควียร์แล้ว ก็สามารถสร้างงานที่เป็นตัวของตัวเอง และมีพื้นที่ให้เสียงของเขา ซึ่งตัวคุณโอ๊ตเองก็ได้เรียนรู้มุมมองเรื่องเพศสภาพใหม่ๆ ในขณะที่ทำงานนิทรรศการครั้งนี้ เช่นการทำงานกับคุณจุ๊บแจง ญาศิณี แซ่อึ๊ง ที่แสดงภาพถ่าย zoom up ของผิวตัวเองในมุมมองของคนที่นิยามตนว่าเป็น nonbinary เป็นต้น
งานศิลปะของคุณโอ๊ต ที่ผ่านมา จะเห็นว่ามักแสดงถึงความงามของร่างกายของเพศ ซึ่งคุณโอ๊ตมองว่า ร่างกายของมนุษย์มีความอัศจรรย์มาก เพราะมันคือสิ่งที่ใช้ในการดำเนินชีวิตในภพนี้ งานส่วนใหญ่จึงมีความต้องการให้คนทุกคน มองร่างกายของตัวเองและของคนรอบๆ ด้วยสายตาที่ตื่นเต้น เพื่อให้เห็นถึงความหลากหลายที่ดำรงอยู่ในธรรมชาติและเรียนรู้ที่จะเคารพกันและกัน
ในฐานะศิลปินแล้ว คุณโอ๊ตให้ความหมายและความสำคัญของศิลปะว่า นอกจากศิลปะจะเป็นตัวขับเคลื่อนจิตวิญญาณของคนแล้ว ยังเป็นสื่อสำคัญที่สะท้อนและเชื่อมโยงชีวิตของผู้คน คนที่เป็น LGBTQIA+ ที่ยังไม่เห็นตัวเอง รู้สึกตัวเองไม่มีพื้นที่ รู้สึกผิดที่ผิดทาง การทำงานศิลปะที่ได้แสดงตัวตน รูปร่าง เรื่องราวของความหลากหลายทางเพศจะเป็นส่วนหนึ่งของสังคม LGBTQIA+ เพื่อให้คนได้มองเห็นตัวเองได้ชัดเจนยิ่งขึ้น และส่งไปสู่คนทุกคนถึงการตั้งคำถามและนึกถึงบางเรื่องราวที่คนในสังคมบางคนก็ไม่เคยคิดถึงมาก่อน
คุณโอ๊ตฝากทิ้งท้ายไว้กับเราเกี่ยวกับเพศสภาพ ความหลากหลายและความเท่าเทียมทางเพศในสังคมไทยว่า “เราต้องมีการรับรองตัวตนทั้งทางสังคมและทางนิตินัย เป็นสิทธิมนุษย์พื้นฐาน เราเบื่อมากแล้วกับการต้อง ‘ขอ’ ประหนึ่งว่าเราไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของอำนาจนั้น เราจะไม่ยอมให้ใครมา ริดรอน พลังของเราอีกต่อไป คุณมีตัวเลือกสองอย่างคือ จะสู้กับเรา หรือเบิกบานไปกับเรา”
การแสดงนิทรรศการศิลปะที่เกี่ยวกับความหลากหลายทางเพศ หรือ LGBTQIA+ เป็นปรากฎการณ์ทางสังคมหนึ่งที่เกิดขึ้น เพื่อถ่ายทอดเรื่องราว ข้อเรียกร้องและทำความเข้าใจถึงความหลากหลายทางเพศผ่านงานศิลปะ เนื้อหาของผลงานศิลปะมักจะพูดถึงเรื่องราว ประสบการณ์ชีวิต และประเด็นที่ต้องการแสดงออกของ LGBTQIA+ ซึ่งแต่เดิมนั้นมักถูกครอบงำด้วยวาทกรรมเดิมๆ ที่มักจะถูกจำกัดให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน ทั้งๆ ที่เรื่องราวและประสบการณ์ของแต่ละคน ไม่มีใครเหมือนกันไม่ว่าจะเป็นเพศใดก็ตาม ทั้งที่เรามีซีรีส์วายให้ได้ดูกันทั้งปี แต่กลับยังมีบางประเด็นของความหลากหลายทางเพศยังไม่ได้รับการยอมรับ บางประเด็นยังต้องรอเรียกร้องทางกฎหมาย การสร้างความเข้าใจถึงความหลากหลายทางเพศก็ยังคงต้องดำเนินต่อไป จนกว่าอคติที่เกี่ยวกับเรื่องเพศจะหายสิ้นไปจากโลกนี้
ชาวอาร์ตมาใช้เวลาเดือนแห่งความภาคภูมิใจนี้ในการรับชม รับฟัง เพื่อทำความเข้าใจถึงความหลากหลายทางเพศนี้ไปด้วยกัน อาร์ต แท็งก์ มีเดียขอขอบคุณ คุณโอ๊ต-พัฒน์พงศ์ มณเฑียร กับบทสัมภาษณ์ในครั้งนี้ อย่าลืมติดตามผลงานคุณโอ๊ต มณเฑียรได้ที่เพจ https://www.facebook.com/oatmontienstudio
.
.
_______________
สามารถส่งข้อมูลข่าวสารให้เราประชาสัมพันธ์ได้ที่ media@arttankgroup.co.th
Send us your Art news for PR here: media@arttankgroup.co.th
.
Art Tank Group บริการด้านศิลปะ ครบวงจร
ประมูลศิลปะ ขนส่งและติดตั้งศิลปะ อนุรักษ์งานศิลปะ อีเวนท์ศิลปะ
ติดต่อ : 061-626-4241